Jaka próba złota jest najlepsza?

Jeśli będziemy przyglądać się biżuterii, to może się okazać, że produkty, które są na pierwszy rzut oka bardzo do siebie podobne, będą miały inną cenę. Wynikać to może m.in. z tego, że inna będzie ich próba. O co właściwie chodzi i jaka próba złota jest najlepsza?

Kiedy będziemy przeglądać złotą biżuterię – pierścionki, obrączki, kolczyki, łańcuszki – tym, na co patrzymy, jest próba złota. W zależności od tego, z jaką próbą mamy do czynienia, właściwości biżuterii są inne. Nie wspominając o tym, że na innym poziomie będzie cena. A zatem, czym jest próba złota?

Próba złota – co to takiego?

W największym uproszczeniu można powiedzieć, że próba informuje nas o tym, ile złota znajduje się 1000 jednostkach masy stopu. Nigdy nie kupimy biżuterii, która będzie w 100% ze złota. Wynika to z właściwości tego kruszcu. Jest metalem wyjątkowo miękkim i plastycznym, a domieszki stosuje się po to, by zwiększyć jego trwałość i odporność. Sam termin próby złota wprowadzono po to, aby łatwiejsza była standaryzacja biżuterii i innych przedmiotów z metalami szlachetnymi. Przedmiot podlega badaniu urzędu probierczego, a ten nabija próbę. To dlatego na każdym złotym lub srebrnym produkcie są drobniutkie cyferki. Jak to działa? Przykładowo, kiedy na złotej bransoletce widnieje wartość 500, oznacza to, że 50% stopu stanowi złoto.

Przy okazji złota używa się również miary karatowej. Co prawda wykorzystuje się ją do opisu wielkości kamieni, ale w przypadku złota określa czystość w stopie. W Europie stosuje się ją rzadko, za to w Stanach Zjednoczonych jest miarą podstawową.

Jakie próby złota mamy do wyboru?

Im więcej złota w biżuterii, tym wyższa wartość próby. Widać to na powyższym przykładzie. Próba 333 oznacza, że w biżuterii jest 33,3% złota, próba 375, że złoto stanowi 37,5% i tak dalej. Im bliżej wartości 900, tym więcej złota. Największą popularnością cieszy się biżuteria, w której próba złota wynosi 585.

Wydawałoby się, że próba 750 będzie lepsza, ale niekoniecznie, a przynajmniej nie w każdym przypadku. Pamiętajmy o właściwościach złota. Przy próbie 750 bardzo szybko widać ślady użytkowania i wygięcia. Biżuteria z taką próbą jest dobrą propozycją, jeśli będziemy ją nosić na wyjątkowe okazje. Zatem eleganckie kolczyki z próbą 750 są warte uwagi, ale już z obrączki, która będzie intensywnie eksploatowana, zrezygnujmy.

Jeśli szukamy biżuterii dobrej jakości do noszenia na co dzień, weźmy pod uwagę nieco niższą próbę. Warto wziąć pod uwagę wspomnianą już próbę 585, która jest kompromisem pomiędzy dużą zawartością złota a wytrzymałością.

Jeżeli natomiast planujemy kupić złotą biżuterię, ale nie chcemy wydawać dużej kwoty, to możemy wziąć pod uwagę próbę 333. Pod względem wizualnym biżuteria właściwie nie różni się od tej z większą próbą. Jednocześnie będzie od niej tańsza i wytrzymalsza. Jest odporna na zarysowania, odkształcenia i przetarcia.

Czy próba złota wpływa na jego kolor?

Każda próba złota może mieć inny kolor. Biżuteria z wysoką próbą złota będzie mieć bardziej intensywny złoty odcień. Złotą biżuterię możemy kupić w tradycyjnym żółtym kolorze, ale nie brakuje produktów z białego lub różowego złota. Kolor jest z jednej strony zależny od tego, jakie metale szlachetne znajdują się w stopie, z drugiej strony od tego, ile ich jest. Im niższa jest próba złota, tym bardziej widoczny jest kolor domieszki. Białe złoto uzyskuje poprzez dodanie do złota stopu palladu albo niklu. Barwę różową uzyskuje się przez dodanie do złota cynku i palladu. Coraz częściej w sprzedaży jest biżuteria złota w innych kolorach jak czerwień, fiolet i czerń, do której dodaje się na przykład miedź albo węgiel.